Vücut Mantarı (Ayak Mantarı)

[cr@zy]

Çeşitli cilt ve tırnak hâstalıklarına sebep olan 50 kadar man­tar türü tesbit edilmiştir. Bunlar, dış etkilere karşı dirençli mikroorganizmalar olup her türlü kötü şartlar altında hayatlarını de­vam ettirebilirler. Temizliğe dikkat etmeyen kimselerin vücuduna yerleşip fırsatını bulduklarında tahribatlarını yaparlar.

Vücut Mantarı: Cilt üzerinde pembe kırmızılıkta bir leke ile kendisini belli eder.

Kırmızılık çevreye doğru yayılırken ortası iyi­leşmeye başlar. Böylece halka şeklinde kabarcıklar ve kabarcık­ların üzerinde kepeklenmeler şeklinde asıl belirti olarak ortaya çı­kar.

Ne Yapmalı?
• Hastalığa sebep olan mantar cinsi tesbit edilmeden etkili bir tedavi mümkün değildir.
• Kesin teşhis, cilt kazıntısının potasyum hidroksit eriyiği ile muamelesinden sonra, mikroskop altında incelenmesi ile konabi­lir.
• Mantarın cinsine uygun antimikotik pomad, krem ve losyon­lar kullanılır.
• Geniş alanlara yayılmış mantar hastalığında harici tedaviye ilâveten, ağızdan "griseofulvin" ihtiva eden haplar verilir.

Ayak Mantarı: Genellikle sporcularda, toplu halde yaşanan yatıh okul ve kışla gibi yerlerde, ayak temizliğine dikkat etmeyen kimselerde sık görülür. Parmak aralarına yerleşerek kaşıntılara sebep olur. Kaşınan yerlerde deri kızarır ve bazan da kanar. Ağ­rılı iltihaplar oluşabilir. Rahatsız edici "ayak kokusu" yapar.

Ne Yapmalı?
• Özellikle ayak temizliğine dikkât etmeli; her ayak yıkayışta parmak araları iyice kurulanmalıdır.
• Her gün temiz çorap giymeli; asla naylon çorap kullanma­malıdır.
• Doktora muayene olup mantarm cinsine göre vereceği anti­mikotik ilâçlar kullanılmahdır.
• Hastalık belirtileri geçse bile, en az bir ay tedaviye devam etmeli, hastalığın tekrarlamaması için temizliğe son derece önem vermelidir.

Tırnak Mantarı: Tedavi edilmeyen ayak mantarlarının gelişe­rek tırnakları da etkisi altına aldığı gözlenmiştir. El tırnaklarına nadiren geçer. Tırnaklar kahnlaşarak parlakhğını kaybederler. Ilerleyen vakalarda tırnaklar yerlerinden ayrılarak çıkabilir.

Tırnak mantarında çok .daha dikkatli bir tedavi gerekir. Dok tor, uygun gördüğü takdirde, deforme olmuş tırnakları sökerek tedaviyi kolaylaştırabilir. Altı ile on iki ay arasında değişen bir tedavi takvimi uygulanır.

Kafa Mantarı: Daha çok çocuklarda görülen bulaşıcı bir man­tar hastalığıdır. Kafa derisini istilâ eden mantarlar, kepeklenme­ye ve saç kırılmalarına sebep olurlar. Enfeksiyon, küçük bir alanda kaldığı gibi; bütün kafa derisini de kaplayabilir. Mantarın isti­lâ ettiği alanda saç dökülmesi ve kabarık, iltihaph bir deri taba­kası görülür.

Ne Yapmalı?
• Hastalık bulaşıcı olduğundan, hasta kişi iyileşme görülünce­ye kadar aile üyelerinden tecrit edilmelidir.
• Tedavinin şekli, doktor tarafından, kafa derisi Wood ışığı al­tında incelendikten sonra tesbit edilir.
• Tesbit edilen ilâç tedavisi en az bir ay müddetle tatbik edi­lir.

Bacak ve Kasık Mantarı: Vücut mantarına benzer belirtiler gösterir. Halka biçiminde, yayılma temayülü olan, pembe kırmızı kabartılar şeklinde ortaya çıkar. Tedavi, mantarın cinsine uygun ilâçlarla gerçekleştirilir.

Vücutta görülen mantar, bazan beyazdan açık kahverengiye kadar değişen, mercimek büyüklüğünde lekeler halinde başla­maktadır. "Malassezia-Fürfür" isimli mantar tarafından yapılan bu deri hastalığı, lekelerin büyüyerek birleşmeleri ve deri üzerinde haritaya benzer alanlar oluşturması ile karekterizedir. Hafif pullanma da vardır.

Tedavi, selenyum sülfür şampuanı, üç-dört gün müddetle, gece yatarken deriye sürülerek gerçekleştirilir. Sabah kalkınca, şampuanlı bölge yıkanır. Yıkanmasının sebebi, uzun müddet kaldığında deriyi tahriş etmesidir.