Irak Liderleri Yatağında Ölmedi

[BIDIBIDI]

Irak'ta yaklaşık yüzyıldır hiçbir lider yatağında ölmedi. Işte Irak’ı son dönemde yöneten liderlerin darbeler ve suikastlerle dolu hazin dramı...

Bağdat’ın láneti: Irak’ın hiçbir lideri yatağında can veremedi


Saddam Hüseyin’in idamı, Irak’ın bir özelliğinin asla değişmediğini gösterdi: Bağdat’ta 73 seneden buyana várolan ve Iraklı liderlerin yataklarında can vermemeleri ve makamlarını mutlaka darbeyle, suikastle yahut kuşkulu kazalarla bırakmaları ádetinin hálá devam ettiğini...

Bugün bu sayfada, Irak’ta 1921’den bugüne kadar işbaşına gelen liderlerin listesi ve ákıbetleri yeralıyor. Ben, Saddam Hüseyin’in de dün sabah aynı ákıbete uğraması üzerine gelecekteki liderlerin, meselá káğıt üzerinde de olsa Irak’ın hálen cumhurbaşkanlığını yapan Celál Talabani’nin ve ondan sonrakilerin ákıbetlerini merak ediyorum.

TARIHIN ceberrutlar resmigeçidinde, Saddam Hüseyin de yerini aldı. Muhabirlik yıllarımda Ortadoğu’da senelerce yaşadım, daha birçok ülkede, en acımasız diktatörlerin hüküm sürdüğü memleketlerde bulundum ama Irak’tan başka hiçbir yerde Saddam Hüseyin’in rejimi kadar baskıya, kana ve gözyaşına dayalı bir idare görmedim.

Dicle sahilindeki balık lokantalarında beraberce hoş zamanlar geçirdiğiniz bazı dostlarınızı Bağdat’a bir sonraki gidişinizde hayatta bulamamanın hüznünü ifade edebilmek çok zordur. Hattá, sadece dostlarınızın değil, evlerinin bile idamlarından hemen sonra buldozerlerle yokedilmiş ve ailelerinin kaybolmuş olduklarını öğrenmenin ıztırabını kelimelere dökmeye çalışmak, boş bir gayret gibidir. Kaybolan tanıdıklarınızın başlarına nelerin geldiğini gayet iyi bildiğiniz halde ákıbetlerini merak edip sorduğunuzda etrafınızın bir cüzzamlıdan kaçarcasına boşalmasını hissedebilmeniz için, o ánı yaşamanız gerekir.

Saddam Hüseyin’in iktidarı yüzbinlerce kişiye işte bütün bu üzüntülerin çok daha ağırını yaşatmış ve Irak, her gün çıkartılan milyonlarca varil petrolün geliriyle mükemmel bir refah toplumu olabileceği halde korkunun, baskının ve terörün hüküm sürdüğü bir kan ve gözyaşı beldesi háline gelmişti.

Dolayısıyla, ben, Irak’ı bugünkü batağa sürükleyen ve binlerce kişinin hayatına málolan Amerikan işgalinin bile, ömrünü dün sabaha karşı celládın ilmiğinde noktalayan Saddam Hüseyin zamanında çekilenlerden evlá olduğuna inanırım.

Saddam’ın idamı, Irak’ın değişmeyen bir özelliğini daha gösterdi: Bağdat’ta 73 seneden buyana várolan bir geleneğin, Iraklı liderlerin yataklarında can vermemeleri ve makamlarını mutlaka darbeyle, suikastle yahut kuşkulu kazalarla bırakmaları ádetinin hálá devam ettiğini...

Bu sayfada, Irak’ta 1921’den bugüne kadar işbaşına gelen liderlerin listesini ve ákıbetlerini okuyacaksınız. Ben, Saddam Hüseyin’in de dün sabah aynı ákıbete uğraması üzerine gelecekteki liderlerin, meselá káğıt üzerinde de olsa Irak’ın hálen cumhurbaşkanlığını yapan Celál Talabani’nin ve ondan sonrakilerin ákıbetlerini merak ediyorum.

Parçaladılar, kurşuna dizdiler yahut köpeklere yedirdiler

AMELIYAT MASASINDA KALDI

KRAL BIRINCI FAYSAL: Birinci Dünya Savaşı yıllarında bize karşı başlayan Arap isyanının hazırlayıcısı olan Mekke Emiri Şerif Hüseyin’in oğluydu ve isyanın başından itibaren içinde bulunmuştu. 1921’de krallık olan Irak’ın tahtına geçti, 1933’e kadar tahtta kaldı ve Isviçre’de basit bir apandisit problemi yüzünden yattığı ameliyat masasından kalkamadı. Ölümünün arkasında Ingiltere’nin bulunduğu söylendi.

OTOMOBILI DUVARA ÇARPTI

KRAL GAZI: Faysal’ın oğluydu. Babasının ölümünden sonra oturduğu tahtta sadece altı yıl kalabildi. Iktidarı sırasında, Arap dünyasını birleştirmeye çalıştı ama 1939’da kendi kullandığı otomobiliyle bir duvara çarparak can verdi. Otomobilin frenlerinin Ingiliz ajanlar tarafından gevşetildiğine inanıldı.

CESEDINI KÖPEKLERE YEDIRDILER

KRAL IKINCI FAYSAL: Gazi’den sonra, Irak tahtına dört yaşındaki oğlu Ikinci Faysal çıktı, küçük kralın büyük amcası olan Hicaz’ın eski kralı Ali’nin oğlu Prens Abdülilláh kral naipliğine getirildi ve Ingiltere bölgede yeniden söz sahibi oldu. Faysal, 1957’de Osmanlılar’ın son hükümdarı Sultan Vahideddin’le Halife Abdülmecid Efendi’nin küçük torunu olan Mısır Prensesi Fazile Ibrahim ile nişanlandı ve düğün hazırlıkları yapıldığı sırada, 1958’in 14 Temmuz’unda, Bağdat’ta askeri bir darbe yaşandı. Prens Abdülilláh, Başbakan Nuri Said Paşa ve kraliyet ailesinin neredeyse tamamı yataklarında parçalandılar. Vücuduna birkaç kurşunun isabet ettiği genç kral hastahaneye kaldırıldı ama darbeci subayların "Hayata döndüğü takdirde hepimizi kurşuna dizdirir" diyerek doktorların müdahalesine izin vermemeleri üzerine, Faysal, hastahanenin bir koridorunda yerlerde can verdi. Sonraki günlerde, kralın ve kraliyet ailesinin diğer mensuplarının cesedlerinin köpeklere yedirildiği anlatıldı.

MAKAMINDA VURDULAR

GENERAL ABDÜLKERIM KASIM: Irak’ta krallığa son veren 1958 darbesinin görünürdeki lideriydi. Iktidarda beş yıl kalabildi ve 8 Şubat 1963’te o da bir darbede öldürüldü.

HELIKOPTERI DÜŞTÜ

GENERAL ABDÜSSELÁM ARIF: 1958 darbesinin arkasındaki asıl ismin Abdüsselám Arif olduğu söyleniyordu. Arif, Abdülkerim Kasım’ın 1963’te ortadan kaldırılmasından sonra Irak’ın hákimi oldu ve aşırı Arap milliyetçisi bir politika takip etti ama 1966’nın 15 Nisan’ında şüpheli bir helikopter kazasında hayata veda etti.

ISTIFA ETTI, SONRA DA ÖLDÜ

AHMED HASAN EL BEKR: 1968’deki Baas darbesinin liderlerindendi. Aynı senenin 30 Temmuz’unda Cumhurbaşkanı ilán edildi, 1979 Temmuz’unda sağlık sebepleri yüzünden görevini bıraktığı ve başkanlık yetkilerini yardımcısı Saddam Hüseyin’e devrettiği açıklandı. 1982’de ölen Hasan el Bekr’in tabutunu Saddam Hüseyin gözyaşları içerisinde taşırken, Iraklılar sábık liderin hayatına Saddam’ın tabancasından çıkan bir kurşunun son verdiğini fısıldıyorlardı.

DARA?ACINDAKI ILK LIDER

SADDAM HÜSEYIN: 1979’dan buyana iktidardaydı ama ölümü, Irak’ta liderleri ortadan kaldırma metodunda bir değişiklik yarattı. Irak’ın Saddam öncesindeki bütün liderleri ya parçalanmış yahut kurşunla can vermişlerdi; Saddam Hüseyin tarihlere "Bağdat’ta darağacına çıkartılan ilk lider" olarak geçti.

[seyyid]

paylasim icin tesekkürler