Bir Başka Göç

[sabah89]

"Inanıp da hicret eden ve Allah yolunda cihat edenler,barındıranlar,
yardım edenler,işte gerçek müminler bunlardır"
Kur'ân-ı Kerîm, Enfâl sûresi,74.ayet






Haziran güneşi Silistre'nin tren garına sıcak sıcak oturmuş, dargın dargın bakıyor coplu,köpekli,kalaşnikoflu polislere,eski sobalara,isli borulara,kırık dökük mobilyalara,eşya kapkacak,giyim, ayakkabı dolu bavullara,çuvallara ve binlerce Türk'ün ruhunda bir bıçak yarasının derin izleri gibi, gözün gördüğü yerlere kadar uzayıp giden raylara...
Göç buradan başlıyor...
Tarihin ne garip cilvesi ki, yüz yıl önceleri,"Vatan yahut Silistre" diye haykırmış büyük üstad Namık Kemal ve işte yine yüz yıl sonra
o Tuna dilberi,islâmın koruyucu şehri Silistre'den başlıyor
"Vatan! Vatan!" diyerek hayallere sığmayan,akıllara durgunluk veren zoraki bir göçün acı serüveni...
Göç deyince, Dobruca'nın ünlü şairi,rahmetli Aliosman Ayrontok'un hüzün verici bir mısrası, kuduz deniz dalgaları gibi yıkıp geçiyor
sağduyunun sessiz duvarlarını ve şair vargücüyle haykırıyor:
"Tutulmuş milletim göç sellerine..."
Anlatıyorlar:
" O göç başkaydı,bu başka...O zaman yıl 1950,şimdi ise 1989...Kırk yıl geçti üstünden,kırk yıl hiç bir şey mi değişmedi?...Değişmesin olur mu!...
Hükmetler,siyasiler,siyasetçiler, tekezeseler, hamleciler,"gelişmiş sosyalizm ""glasnost"(şeffavlık,açıklık),"perestroyka"(yenilenme) ve saire ve saire...
Değişmeyen tek bir şey var:Türk düşmanlığı,öteki kavramı,biz ve onlar burgacı...
Şurada 93 Harbi'nden beri, yüz yıldır Bulgaristan Türkler'I üzerinde planlı bir şekilde uygulanan "geceleri ürküt,gündüzleri malını zapt et" haydut anlayışı,
bugun bir Komünist rejimin devlet iç politikasına dönüşmüş... Failleri ise,yirminci asrın"en insancıl","en çağdaş",en-en- enlerle süslü "markxizm ideolojisi" otoriteleri...
Bir üst düzey Bulgar Komünist Partisi yöneticisi televizyonun mavi görüntüsünde sırıtıyor:
"Şu anda görünen bu olay göç değil,bir "turizm" hizmeti...Biz taraf olduğumuz Viyana Insan Hakları Sözleşmesi ruhunda,Hükmetimz ve Halk Meclisimi'zin aldıkları
bir insancıl kararı uyguluyoruz...Günde bir iki tren değil,dört,hattâ altı,sekiz tren,on,on iki bin " turizimci" yollamaya göre çalışmalarımızı planlayıp ayarladık,
bütün imkanlarımızı seferber ettik..."
Oysa otuz-otuz beş yaşlı bir köylü kadını,iri,tombul yanaklı,kırmızı benizli,toprak,ter kokusu üstü başı...Dobruca köylerinden...Kocasını yaka paça bir gece gelip evden almışlar,
götürmüşler...Ogün bu gün ne ses,ne seda...Suçu Türk doğduğu,Türk olduğu ve Mayıs 1989 yürüyüşlerine katılması...Karısına:
"Kocan Mayıs yürüyüşlerine katıldı,suç işledi,Türkiye'ye yolladık...Topla tasını tarağını,çoluk çocuğunu,al şu kırmızı pasaportunu,yolcusun"- demişler sancak emniyet müdürlüğünde...
Ve şimdi Silistre garında ayrılık öncesi,göç treninin kalkmasına az bir zaman kala,torunlar dedelerinin elini öpüyor,sonra kadın babasının boynuna hiç kopmayacakmış
gibi sarılıyor,gözyaşlarına boğularak:
"Baba baaa! -diye feryat ediyor...Baba ba seni kimlere bırakayım!..."
Yetmişlik-seksenlik dedenin kırışık yüzü taş kesilmiş,fersiz bakışı donuk donuk,güçsüz elleriyle,canından can,etinden et küçük torunlarını okşamaya çalışıyor ve :
"Sabırlı ol,kızım...Allah sabır versin cümlemize...Çocuklarınız var kızım...Onları kurtarın!..."
Neden,kimden kurtarılsınlar?...Buralarda doğmamışlar mı?...Gülüp koşmamaışlar mı?
Genç kadının feryadı dinmiyor,sesi çınlıyor ortalıkta:
"Baba ba!... Seni kimlere..."
Bulgar polisinin itiş kakışı kesiyor bu sesi...Bulgarlar Komünist rejimin Viyana Antlaşması yükümlülüklerinin icrası...
1985 lerde alınan adların, özgürlüklerin iadesi için 1989 Mayıs yürüyüşlerine katıldıkları
bahanesiyle Türkler Emniyet koğuşlarına tıkılıyor,bin bir eza ve cefadan, işkenceden sonra,ellerine dış ülkelere yönelik birer kırmızı turist pasaportu vererek soruyorlar:
"Gideceğin devlet?"
"Türkiye Cumhuriyeti"
"Niçin Türkiye ya? Meselâ Avusturya'ya,Isveç'e gidebilirsiniz...Islandaya'da olur...Baksanız ya, size ne bol seçenekler sunuyoruz...Bizi, bugüne kadar
haklarınızı gaspetmekle suçlayıp durdunuz,şimdi de geceli gündüzlü çalışarak verdiğimiz bu "turizm" hizmetiyle mi suçlayacaksınız?"
Ve o Dobrucalı köylü kadının kulakları yırtan sesi:
"Baba ba!... Ba baba, seni nasılbırakayım...Kimlere bırakayım?!"
Babaya "turrist"pasaportu verilmemiş...Aileler maksatla,planlı olarak parçalanıyor...Polisler bazı köyleri ansızın kuşatıp,Türkler'in evlerini basıyor "vatan hainleri" ,
"Türk casusları" aranıyor...Bazı köylerde sadece genç erkekleri birtakım uyduruk emniyet emirleri ile toplayıp,yaka paça otobüslere bindirip,sınır dışı ediyorlar...
Şok havası yaratılıyor...Güvensizlik sürüp gidiyor...Doğdukları yerleri terk etmek istemeyenlere,"turist" pasaportu için müracaat etmeyenlere
evlerinde,iş yerlerinde,sokakta,meydanda tehditler estiriliyor,tehdişlere gidiliyor...
"Bulgaristan Bulgarlar'ın"
"Türkler Türfkiye'ye!"
Türkçü damgası almış,sorgudaki bir Türk öğretmeninin yüzüne,emniyet yetkilisi anırırcasına bağırıyor:
"Bu milleti baştan çıkaran sizlersiniz...Insanlaröyle uysal, öyle kuzu kuzu ki...Tarım kooperatifleri (TKZS''ler) kurulacak dedik,razı değildiler,ikna ettik...
Şimdi ekonomik durumlarından memnunlar...
Okullarda Türkçe'nin okunması çocuklarınızın yararına değil dedik,razı gelmediler,yine ikne ettik...Artık yirmi yıldır Türkçe okumuyorlar da dünya mı battı?
Çocuklarınızın Bulgar kültürüyle entegre olmalarına yararlı değil mi?...Şimdi de adlarınız Bulgar adı olacak ,Bulgar adları taşıyacaksınız dedik,
beş yıldır ne büyük cabalar harcıyoruz, direniş gösterip,hayır diyorsunuz,
çalışmalarımıza çomak sokuyorsunuz...Tarihin akışını önlemek, zamanla yarışarak markxizmi, diyalektik gelişmeyi durdurmak istiyorsunuz...Halbuki sizi,
parasız pulsuz devlet okullarında okuttuk,yetiştirdik,yüce davamıza katkıda bulunasınız,köprü olasıınız diye...Siz ise milliyetçiliğe soyunuyorsunuz..Bizim sosyalist toplumumuzda
sizin gibilere yer yok...Sizin gibileri yıldıracağız,bezdireceğiz,arkanıza bakmadan,abanızı alamadan kaçacaksınız...Kalacak olanlar ise çamaşır makinesinden çıkmış gibi olmalı...
Temiz,lekesiz,sadık...Ne demek istediğimi sanlıyorsun değil mi? Çamaşır makinesinin ne olduğunu biliyor musun?..."
Ve her şeyi pek iyi bidikleri için Silistre tren garından sınırdışı ediliyorlar...Seksen kişilik vagonlara yüzlerce insan balık istifi gibi üst üste bindiriliyor,kapıları kilitli,
pencereleri kapalı tren vagonlarınla mecburi bir yolculuğa dökülüyorlar Kapıkule'ye doğru...Bu mecburi yolculuk esnasında bazı yerlerde,çeşitli garlarda,öğle üstleri
otuz,otuz beş derece yaz sıcaklarında saatlerce bekletiliyorlar...Sıcaktan,havasızlıktan,susuzluktan bunalıp bayılan bebekler,çocuklar,ihtiyarlar...
Başka bir emniyet yetkilisi konuşuyor...
"Pek tabii ki mayıs 1989 yürüyüşlerinden sonra yapacak bir şeyimiz kalmadı...Okadar da enayimiyiz ki,Türkler'i kurşuna dizip de,dünya kamoyunnun hışmına uğrayalım...
Onların istekleri olduğunu biliyoruz,lâkin Bulgaristan'ın da jeopolitik durumu,Varşava Paktı'ndaki sorumlulukları var,gözardı edilemez ulusal çıkarları mevcut...
Biz Eylül ayına kadar 400,000 kişi atacağız sınır ötesine...Ardından yeni yıla kadardaha 400,000 bin ve Türk sorununu çözmüş olacağız..."
Ve Türkler şerefini,onurunu,varlığını korumak istedikleri,korudukları için, Silistre garının arka tarafındakı genişce bir meydandan sınırdışı ediliyorlar....
Ikiye bölünmüş meydanın bir yanında göç edecek"turistler",öte yanda uğurlayanlar...
Güneş inadına kızdırıyor...Sicim iplerle çevrelenmiş alanın önünde Bulgar gönüllü polisler bunaltıcı sıcağın etkisinde kollarını sıvamışlar, omuzlarındaki kalaşnikofları
uğrlamaya gelenlere yöneltmişler,her an ateş etmeye hazır bir vaziyette nöbet tutuyorlar...Ne tuhaf hal,ne garip mantık...Güç gösterisi ve "turizm"...
Zoraki göç,etnik temizleme değil,şanlı bir "turizm"hizmeti...Hem de nasıl?... Genellikle erkekler emniyete götürülüp,yürüyüşlere iştirakları bahane edilerek,
türlü işkencelere maruz kalarak,ellerine kendisi ve ailesi için yurtdışı bir kırmızı " turist" pasaportu verilip,yirmi dört saat içinde memleketi
terk etmeleri isteniliyor.
Öte yanda tren garında ellerinde kırmızı "turist" pasapotlu insanlardan kuyruklar oluşuyor...Göç edeceklere yardım amaçla simsarlar devreye giriyor...
Rüşvet,yalancılık,dolandırıcılık,çapulculuk,yağmacılık gırla gidiyor...Bedavadan el değiştiren mal mülk...Komünist yönetimin Hükmeti kararname yayınlamış...
Beş yıl boyunca,yani turistler gittikleri ülkelerden geri dönünceye kadar, taşınmaz malları,mülkleri belediyelerce korunup güvenceye alınsın diye...Iyi de aynı zamanda
evini satmayınca trene ya bilet verilmiyor,ya pasaprt vermek için evin satış belgesi isteniliyor...Işte minareyei çalmak isteyen kılıfını da böyle uydurur...
Yörenin ileri gelen yöneticileri ve Parti kodamanları el ovuşturuyor.Işleyecekleri her eylemi kanunlaştırıyorlar,aç gözlü kurtlar gibi Türkler'in evlerini,bağlarını,yazlıklarını sahipleniyorlar...
Bazıları hepten de tepegöz...Şehirlerde yaşayanların dairelerini sahte belgelerle doğmamış torunlarına bedavadan alıyorlar...Iktidar küpünün balından payını alamayanlar ise
otomobilllerle köy köy gezerek sahipsiz kalan köy sokaklarında başıbaşdolaşan hayvanları,kapıları açık kalmış, terkedilmiş evlerde ne bulurlarsa kamyonlara yükleyip yağmalıyorlar...
Bir hani ya yağma zamanı...Bütün Türkler adeta bir şok içinde... Kimsenin konu komşu malı mülkü ile
ilgilenmeye vakti yok...Herkes nasıl gideceğim,ne olacak benimle diye kendi başının çaresinde...Herkes kendi derdinde...
Bir Dobrucalı anlatıyor:
"Işten eve dönünce ne göreyim...Avlu içinde buzağılı bir inek,bir eşek ve eşek arabası...Bunlar da ne dedim karıya...Bırak,sorma dedi ağlayarak...
Mehmet dayımın Mustafa'ya pasaportunu vermişler,yirmi dört saati bekleme,çünkü yurdun başka bir köşesinde sürgünde bulursun kendini,derhal çık git demişler...
Evde hayvanlar açlıktan öleceklerine,bize getirmiş ...Helâlaşıp gitmiş Mustafa...Tepem attı...Bir anda Musafalar'da buldum kendimi...Kapılar açık saçık...Camlar kırılmış...
Elektrik lambaları yanıyor... Kurban kesmiş, eşikte kanını akıtıp evin önündeki zerdalı dalına asmış...Dalın altında birkaç köpek hırlayarak yalanıp duruyor.. Içeri girdim..
Darmadağınık her taraf...Demek hırsızlar burasını da taraşlamışlar...Bir de evin duvarın iç tarafına,pençerenin altına eğri böğrü harflerle, kırmızı boyayla
"pis türkler bulgaristandan dışarı" diye yazmalarıyla kimliklerini belirtmişler...Ruhumu önce bir yalnızlık,terkedilmişlik korkusu,sonra derin bir isyan ile nefret sardı...
Yarabbim nedir bu yazgımız dedim...Bu göç değil...Bu bir vahşlet,bir barbarlık..."
Göç deyip zorla uğratılıyorlar...Oğul gidiyor,ana baba kalıyor..Evlât kalıyor,baba gidiyor...Kardeş gidiyor,kardeş kalıyor...
Orada,Silistre garında,Haziran güneşinin yakıcı öğle sıcağında,gerilmiş sicim iplerinin boyunda,oğlunu uğurlayan bir anne,kalaşnikoflu polislerin karşısına çökmüş,
uful uful söyleniyor kendi kendine...
"Siz nerden bileceksiniz!...Evlât acısı başka...Doğarken belden kopuyor,ayrılırken yürekten ...Ayrılık acısı başka...Siz nerden bileceksiniz..."
Oğul,gelin,torunlar iplerin öte yanında...Biraz evvel çağrılmışlar trene binmek için...Ağlıyarak el sallıyorlar gerilmiş sicimlerin önünde oturmuş,harabeye dönüşmüş anneye...
Megafonla tek tek çağrılıyor cedvelde adları yazılı "turizimciler"...Kulakları sağırlaşmış bir dede annesine çıkışıyor:
"Iştmedin mi mare?... Galiba bizi çağırdılar, fidan dediler..."
1985 de,Bulgaristan'da ad değiştirme kampanyasında Türkler'in çoğu,hükümetce teklif edilen Hristiyan adları değil de, ağaç,çicek adları almışlar
ve bunları da işitmek istemiyorlardı...
"Galiba fidan dediler mare..."
Vagonlara bindirilecek "turizimcileri" çağıran emniyet yetkilisi:
"Şurada,beş senedir adlarınızı öğrenemediniz...Ne geri zekalı,kalın kafalı insanlarmışsınız yahu!" diye mızmızlanırken, yanındaki meslekdaşı:
"Aldırma,Binbaşı Yoldaş! - diyor...On saat sonra,Kapıkule'de bu adlara gerek kalmayacak..."
Ve ikisi de alayla gülüyorlar... Mutlu mutlu,iğrenç iğrenç ve pis pis...
Insan oğlu insan emniyet yetkilileri...Insan oğlunun sizlerden başka güveneceği bir kurum mu var da ve sizlerin de bu gibi değerleri umursamamak,hiçe saymak belki de
Bulgar tarihinin en acı mirası.Onlar Bulgar adını taşıyorlar,amma o adın altındaki onurlı öz varlığı hiçbir zaman koruyamamışlar,
milli değerlerini tarihin rüzgârlarında yitirmişler,binlerce öz kardeşlerinin vebali, kıyımı sonucu bulgarlığı terkedip slavlığı benimsemişler ve bundan,
buralardan kaynaklanıyor özgeçmişleriyle bitevi kopukluğu,sadakatsızlığı...
"Bulgarlar!ar'ın Vaftiz Zamanı" ve "Alfabe Uğruna" adlı sinema yapıtlarını seyrettikçe,biz, Bugarlar'a tarihin gayriihtiyarî szerüveninde her tür eziyetler,olanlar olmuş,
ecdadımıza,dedelerimize ahlâksızca yapılanlar, neden bugün Türkler'e de uygulanmasın bağnazlığı hülyasında boğulup kalmışlar ve çaresizce bocalayarak
insan hakları nimetinden bir hoş nida nasiplenememişler ...Ve kişinin şahsiyeti için bir adın nice mutluluk kaynağı olduğu bilincine hiçbir zaman ulaşamamışlar...
Insanın adı!...
Hele de o ad, yüce ezanın kutsal ve ulvi sesiyle verildiyse...


Galip Sertel